Melanoma malignum – czerniak jest nowotworem złośliwym wywodzącym się z melanocytów.
Może powstać na bazie znamienia barwnikowego lub „de novo” w niezmienionej skórze.
Choć nie dominuje w porównaniu z innymi nowotworami skóry, to stanowi ciągle wyznanie dla medycyny
z uwagi na dużą złośliwość i trudny do przewidzenia przebieg kliniczny. Najczęstszym umiejscowieniem
czerniaka jest skóra ( 90%), ale może on także powstawać w obrębie błony śluzowej przewodu
pokarmowego oraz w gałce ocznej. Bardzo rzadką lokalizacją są opony mózgowe. Polska należy
do krajów o średniej zachorowalności na czerniaka. Rocznie rejestruje się ponad 1500 zachorowań
na czerniaka i ponad 800 zgonów z jego powodu .
Czynniki ryzyka zachorowania na czerniaka :
- promieniowanie ultrafioletowe (intensywne opalanie się na słońcu, w solariach; intensywne opalanie się w dzieciństwie, z epizodami poparzeń słonecznych)
- znamiona (duża liczba znamion – powyżej 50; znamiona z cechami niepokoju onkologicznego; znamiona w miejscach drażnienia; znamiona dysplastyczne; znamiona wrodzone)
- kolor skóry , włosów , oczu (rasa biała ; jasna karnacja, rude lub blond włosy, niebieskie tęczówki,
liczne piegi) - czynniki genetyczne (rodzinny zespół znamion dysplastycznych, czerniak występujący w rodzinie
lub wcześniejsze zachorowanie u samego pacjenta)
Każde znamię barwnikowe lub pozbawione barwnika na skórze, błonach śluzowych (wargi, srom,
ok. odbytu), w oku, rozwijające się podpaznokciowo , ulegające jakimkolwiek przeobrażeniom
powinno być niezwłocznie skonsultowane i przebadane przez lekarza specjalistę.
Co powinno Cię zaniepokoić ?
- pojawienie się nowej zmiany (barwnikowej lub pozbawionej
barwnika) na niezmienionej dotąd skórze - zmiana kształtu
- zmiana koloru znamienia
- zmiana wielkości znamienia
- zaczerwienienie wokół zmiany
- nagłe odbarwienie znamienia
- sączenie lub krwawienie
- wypadnięcie włosów ( jeśli znamię było owłosione )
- objawy subiektywne np. swędzenie , zmiana czucia w obrębie znamienia
- rozmiar powyżej 7 mm
- pojawienie się satelitarnych guzków w okolicy znamienia
- powiększenie się węzłów chłonnych